Σπερχειός, Πηγή πλούτου - τα προβλήματα κακοδιαχείρισης

Έχουμε μια σπάνια πηγή πλούτου και ένα πλούσιο οικοσύστημα, που οφείλουμε να το προστατέψουμε σαν κόρη οφθαλμού

Ποια είναι τα βασικά στοιχεία της προσέγγισης του θέματος «ΣΠΕΡΧΕΙΟΣ»

1. ΡΥΠΑΝΣΗ
2. ΠΛΗΜΜΥΡΟΓΕΝΝΕΣΗ
3. ΔΕΛΤΑ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ - ΜΑΛΙΑΚΟΣ
4. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ NATURA 2000
5. ΦΟΡΕΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΟΥ NATURA 2000
6. Η ΟΔΗΓΙΑ ΠΛΑΙΣΙΟ 60/2000 της ΕΕ

1. ΡΥΠΑΝΣΗ
- Φυσικός αποδέκτης όλων των λυμάτων της περιοχής της λεκάνης του Σπερχειού
- Ελαιοτριβεία
- Εργοστάσια
- Παράνομες χωματερές
- Στάβλοι – κτηνοτροφικές μονάδες
- Φυτοφάρμακα

Και
- Παράνομο κυνήγι, ανεξέλεγκτο
- Καταπατήσεις του παραποτάμιου δάσους και της κοίτης
- Παράνομες γεωτρήσεις και κακοδιαχείριση των υπόγειων υδάτων

Μαύρο ποτάμι, μέλανας ποταμός, ιδιαίτερα στις εκβολές του και στο Δέλτα. Οι ψαράδες και τα ψόφια ψάρια

2. ΠΛΗΜΜΥΡΟΓΕΝΝΕΣΗ
- Έργα ορεινής υδρονομίας
- Μικροί ταμιευτήρες νερού
- Συγκράτηση των νερών και των φερτών
- Προστασία των δασών στα ψηλά

Αλλιώς, Σισσύφια έργα αντιπλημμυρικά , όπως αποδεικνύεται κάθε χρόνο

3. NATURA 2000
- ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
- Να προχωρήσει ο φορέας διαχείρισης της λεκάνης του Σπερχειού και η Νομαρχία στην σωστή ενημέρωση των κατοίκων και των αγροτών και να προχωρήσει το Προεδρικό Διάταγμα θεσμοθέτησης της λειτουργίας του Προγράμματος
- Ανάδειξη της βιολογικής γεωργίας ως της σημαντικότερης δραστηριότητας της αγροτικής οικονομίας
- Περιορισμός των φυτοφαρμάκων

ΧΛΩΡΙΔΑ – ΠΑΝΙΔΑ: ΑΝΑΔΕΙΞΗ
- Παραποτάμιο δάσος
- Τα πλατανοδάση της περιοχής
- Το πλατανόδασος των Μεξιατών και της Μάκρης
- Χώροι αναψυχής και επίσκεψης για τη Λαμία
- Διαδρομές ποδηλάτου
- Παρατήρησης της πτηνοπανίδας
- Ιππικός Όμιλος

ΥΔΑΤΙΚΟΙ ΠΟΡΟΙ
- Προστασία και διαχείριση των υδατικών πόρων
- Φορέας Διαχείρισης Υδατικών Πόρων Λεκάνης Σπερχειού
- Καταγραφή
• Όλων των σημείων υδροληψίας, γεωτρήσεις, πηγάδια, φυσικές πηγές
• Των επιφανειακών νερών
• Των υγροτόπων

ΤΟ ΔΕΛΤΑ ΤΟΥ ΣΠΕΡΧΕΙΟΥ
Χώρος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης – χώρος επισκέψιμος

ΌΧΙ ΑΛΛΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ

Μέτρα για την προστασία του Σπερχειού από τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση

Θαυμάστε την απάντηση από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση στον τοπικό τύπο!

Τη διαβεβαίωση ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαιτούμενα πέτρα για την προστασία του Σπερχειού ποταμού αλλά και την ανάδειξή του σε πηγή ζωής, ευφορίας και ανάπτυξης έδωσε η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φθιώτιδας.

Με αφορμή τα σχόλια διαφόρων οικολογικών φορέων αλλά και την κατάθεση ερώτησης από τον Βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Φώτη Κουβέλη, αναφορικά με τη μόλυνση του Σπερχειού ποταμού, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φθιώτιδας υπογράμμισε τα ακόλουθα :
1. Στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας εφαρμόζονται οι προβλεπόμενοι κανονισμοί ελέγχου στην περιοχή του Σπερχειού ποταμού και γενικότερα στο Νομό Φθιώτιδας, τόσο της ελληνικής, όσο και της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας.
2. Πραγματοποιούνται τακτικοί και έκτακτοι έλεγχοι με επιτόπιες επισκέψεις στις παραποτάμιες βιοτεχνικές ή βιομηχανικές εγκαταστάσεις και λαμβάνονται δείγματα από τα νερά του ποταμού για εργαστηριακές εξετάσεις στα διάφορα κέντρα αναφοράς. Σε περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις των εγκεκριμένων αδειών, επιβάλλονται οι προβλεπόμενες νόμιμες κυρώσεις.
3. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της ΝΑ Φθιώτιδας γίνεται ενημέρωση με βάση το διαχειριστικό σχέδιο στερεών απόβλητων της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και υπογραμμίζεται ότι προβλέπεται η δημιουργία χώρου διατήρησης στερεών απόβλητων στον οποίο περιλαμβάνονται και οι οικισμοί πλησίον του Σπερχειού ποταμού. Στη φάση ολοκλήρωσης βρίσκεται ο κοινός βιολογικός καθαρισμός των Δήμων Μακρακώμης και Σπερχειάδας και στη φάση ολοκλήρωσης της μελέτης ο βιολογικός καθαρισμός των ΔΔ Θερμοπυλών, Λυγαριάς, των Δήμων Υπάτης και Λιανοκλαδίου, καθώς και του ΔΔ Φραντζή.
4. Οι αγρότες έχουν ενημερωθεί και ενημερώνονται, μέσα από τις αρμόδιες υπηρεσίες, τη διοργάνωση ημερίδων και επιτόπιων επισκέψεων σε όλους τους Δήμους του νομού Φθιώτιδας με την παρουσία και του ίδιου του Νομάρχη. Κατά τις επισκέψεις αυτές γίνεται λεπτομερής ανάλυση των προβλεπόμενων διατάξεων και των τρόπων διαχείρισης των απόβλητων των αγροχημικών και επισημαίνεται, με έμφαση, η αναγκαιότητα του περιορισμού της χρήσης των φυτοφαρμάκων και των λιπασμάτων, καθώς και η αποφυγή ρίψης αδειανών συσκευασιών στον ποταμό ή στην πέριξ αυτού περιοχή.
5. Όπως είναι γνωστό η κοιλάδα του Σπερχειού ποταμού και ο Μαλιακός κόλπος, εντάσσονται στην περιοχή NATURA 2000 (φύση 2000). Με πρωτοβουλία της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Φθιώτιδας έχει ζητηθεί επικαιροποίηση της ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης για την περιοχή αυτή και βρίσκεται στη διαδικασία έναρξης της συντάξεώς της.
Συνεπώς από την πλευρά μας, έχουν ληφθεί όλα τα απαιτούμενα αναγκαία μέτρα αντιμετώπισης του προβλήματος και σχεδιάζουμε τη λήψη αυστηρότερων μέτρων, ώστε ο Σπερχειός ποταμός να καταστεί πηγή ζωής, ευφορίας και ανάπτυξης».

Η ρύπανση των νερών του Σπερχειού

Τα περιβαλλοντικά θέματα στο Νομό είναι διαρκώς στην επικαιρότητα. Για την αντιμετώπισή τους, επιπολαιότητα είναι το λιγότερο που θα μπορούσε κανείς να αποδώσει στις αρμόδιες υπηρεσίες και υπεύθυνους φορείς του Νομού και της Περιφέρειας. Η κυβέρνηση και το ΥΠΕΧΩΔΕ περί άλλων τυρβάζει. Το ενδιαφέρον τους εξαντλείται στα “μεγάλα έργα υποδομής” αδιαφορώντας για τα πολλά μικρά “εγκλήματα” κατά του περιβάλλοντος, που έρχονται ως παρενέργειες των δικών τους επιλογών. Κατά τα άλλα, χορτάσαμε μεγάλα λόγια για το περιβάλλον…

Για το Σπερχειό, τo σοβαρό θέμα των νεκρών ψαριών στις αρχές του καλοκαιριού και οι καταγγελίες των ΤΟΕΒ και των αγροτών της Ανθήλης, που πότιζαν με βρώμικα νερά, δεν κατάφεραν να ανησυχήσουν τους αρμόδιους φορείς της νομαρχίας. Οι εικόνες που ζήσαμε αυτό το καλοκαίρι ήταν: νερά με φανερή υποβάθμιση από υπερβολικές συγκεντρώσεις ρυπογόνων και επικίνδυνων ουσιών, ψάρια νεκρά, έλλειψη κάθε ίχνους ζωής, ευτροφισμός, αγρότες στο νοσοκομείο από δερματικές μολύνσεις.

Η αυξανόμενη ρύπανση των νερών του ποταμού από χημικά βιομηχανικά απόβλητα, αστικά λύματα, φυτοφάρμακα και λιπάσματα ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των αγροτών στην περίοδο του ποτίσματος. Από τα νερά του ποταμού Σπερχειού αρδεύονται οι ορυζώνες της Ανθήλης. Συνεπώς η όποια ρύπανση στο ποτάμι μεταφέρεται στα χωράφια, με δυσμενέστατες συνέπειες για την υγεία πρώτα απ’ όλα των καλλιεργητών και εν συνεχεία των καταναλωτών. Και η ρύπανση αυτή μεταφέρεται στις εκβολές του ποταμού και στον Μαλιακό Κόλπο, περιοχή προστατευόμενη και ιδιαίτερης οικολογικής αλλά και οικονομικής αξίας για την ευρύτερη περιοχή της Λαμίας.

Η ειρωνεία είναι ότι και η κοιλάδα του Σπερχειού ποταμού εντάσσεται στο Δίκτυο NATURA 2000 ως προστατευόμενη περιοχή. Οι καθυστερήσεις σε ό,τι αφορά τη θεσμοθέτηση κανόνων του NATURA της περιοχής, αλλά και οι αναθεωρήσεις των ορίων, μετά και τα μεγάλα έργα των οδικών δικτύων, που τέμνουν οριζόντια και κάθετα την κοιλάδα, κάνουν την προστασία λάστιχο. Μέσα στην αναμπουμπούλα προκύπτει και το τεράστιο πρόβλημα της ρύπανσης, που καμιά σχέση δεν έχει με την προστασία της βιοποικιλότητας, που θέλει να εφαρμόσει το Δίκτυο ΝATURA. Η σημασία της βιοποικιλότητας των ειδών είναι προφανής για την οικολογική ισορροπία, τη σταθερότητα και τη λειτουργία του οικοσυστήματος της περιοχής

Τα ερωτήματα προς την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και τις αρμόδιες υπηρεσίες είναι: Ελέγχθηκαν οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις, τα ελαιοτριβεία και οι φάρμες, που γειτονεύουν με το Σπερχειό για το αν ρυπαίνουν, και σε ποιο βαθμό, με τα απόβλητά τους τα νερά του ποταμού; Ελέγχθηκαν οι χωματερές και οι αγωγοί αστικών λυμάτων των γύρω οικισμών κατά μήκος της κοίτης του; Μεταφέρθηκε στους αγρότες η ευθύνη τους σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα της ρύπανσης με την αλόγιστη χρήση των φυτοφαρμάκων, των λιπασμάτων και τη ρίψη στο ποτάμι των άδειων κουτιών συσκευασιών; Τι μέτρα έχουν ληφθεί για να μην καταντήσει, όπως κατάντησε, ο Σπερχειός, ένας αγωγός λυμάτων και οχετός;

Στέφανος Σταμέλλος
Μέλος του ΠΣ των Οικολόγων Πράσινων